Nói cho cùng, khác với nhiều khán giả ngày hôm đó, tôi không phải làm ở hai chỗ hay đi ca đêm để cả nhà có đủ ăn. Ông tổ chức Học viện Khoa học quốc gia để khuyến khích các nghiên cứu cơ bản và khám phá khoa học có thể đem lại ứng dụng công nghệ và thương mại mới. Chúng luôn ở trong trái tim, trong tâm trí đa số người Mỹ -và truyền cảm hứng cho niềm tự hào, bổn phận, và sự hy sinh của chúng ta.
Phân phối tài sản còn bị thiên lệch hơn, và chênh lệch giàu nghèo hiện ở mức cao hơn bao giờ hết kể từ Thời Vàng son[168]. Họ lập luận rằng những chính sách này đã đưa chúng ta đến gần hơn với một thế giới mới trong đó khác biệt về giới tính bị xóa bỏ, tình dục thuần túy chỉ để giải trí, hôn nhân bị vứt bỏ, vai trò làm mẹ bị coi là phiền phức, và nền văn minh chỉ còn dựng trên nền cát lún. Đến thập kỷ 70, năng suất lao động, động lực chính của nền kinh tế Mỹ sau chiến tranh, bắt đầu giảm xuống.
Điểm quan trọng là nếu chúng ta cam kết đảm bảo mọi người đều được hưởng chính sách chăm sóc sức khỏe tốt thì sẽ luôn có cách đạt được mục tiêu đó mà không ảnh hưởng đến ngân sách liên bang hay phải sử dụng chế độ chính phủ phân phối cho người dân. Rất nhiều người - trong đó có nhiều người Dân chủ - đã bỏ phiếu cho Reagan, nhờ thế phe Cộng hòa khẳng định vai trò tổng thống của ông đã khôi phục được sự đồng thuận trong chính sách đối ngoại. Chúng ta muốn làm theo ý mình, nhưng phần lớn đều nhận thức được sự nhất quán, khả năng có thể dự đoán trước và tính gắn kết là những yếu tố cần thiết.
Khi quay lai văn phòng, tôi quyết định ngay đêm đó sẽ mở nhưng cuốn sách luật hiến pháp ra xem và đọc lại bản hiến pháp cũ. Trước khi về, tôi hỏi Buffett liệu có bao nhiêu người bạn tỷ phú của ông đồng quan điểm với ông. Còn phần lớn là do tôi tự tìm hiểu, vì tính nổi loạn thời trẻ của tôi xuất phát từ những thay đổi về chính trị và văn hóa mà sau đó bắt đầu tàn lụi dần.
Và dù gì thì tôi cũng không chịu được kẻ nào lăng mạ nhân viên của tôi - đặc biệt đó lại là người đang làm việc để bảo vệ họ. Đấy là thực tế khắc nghiệt, lạnh lùng của chính trị. Nó đã được nhất trí thông qua tại Thượng viện Illinois và được ký ban hành thành luật.
Nhưng các đồng minh - và cả kẻ thù của chúng ta - thì hiển nhiên không biết những câu trả lời này là gì. Những cuộc hành trình này không hiệu quả cho lắm. “Mấy người bạn chủ doanh nghiệp nhỏ của tôi vẫn sẽ thuê người nhập cư thôi”, ông bảo, “Và điều sửa đổi của anh chỉ làm được mỗi một việc là họ phải trả lương cao hơn cho mấy người đó”.
Đến ngày, tôi đến trước nửa giờ để nói chuyện với những người lãnh đạo của thị trấn và bàn luận về các vấn đề của địa phương, có thể là về một con phố cần lát lại hay về kế hoạch cho một khu trung tâm cao cấp. Sao anh lại muốn nhảy vào một lĩnh vực bẩn thỉu và hiểm ác như chính trị”. Năm 1992, sau khi các đơn vị quân đội Indonesia tàn sát những người biểu tình hòa bình ở Dili, Đông Timor, Quốc hội Mỹ quyết định chấm dứt hỗ trợ quân sự cho chính phủ lndonesia.
Nhưng đối với đa phần người dân, việc thờ phụng những tôn giáo truyền thống - và dĩ nhiên, các dòng tôn giáo chính thống - vẫn bị coi là không còn phù hợp với xã hội hiện đại, đó chỉ là nơi nương náu của người nghèo, người thất học trước cuộc sống khó khăn - không hơn không kém. Roosevelt đã nói ông mong muốn có một thế giới dựa trên bốn quyền tự do cơ bản: tự do ngôn luận, tự do tín ngưỡng, không bị thiếu thốn và không phải sợ hãi[265]. Họ không có chút kiên nhẫn nào với chủ nghĩa bảo hộ, luôn thấy công đoàn là một vấn đề phiền toái và hoàn toàn không thông cảm với những người có cuộc sống bị thay đổi do ảnh hưởng của sự di chuyển dòng vốn trên toàn thế giới.
Một năm sau, mẹ đưa em gái tôi đến sống cùng tôi. Câu trả lời quá bất ngờ làm tôi bật cười. Nhớ lại những cuộc tranh luận quanh vấn đề nghiên cứu tế bào gốc, tôi hỏi ông liệu những quy định hạn chế họ tế bào gốc của chính phủ Bush có phải là chướng ngại lớn nhất cản trở ông nghiên cứu xa hơn không.
Nếu một xã hội tự do không thể giúp đa số người nghèo thì nó không thể cứu được số ít người giàu". Tôi có niềm tin đơn giản rằng trong chúng ta, những ai được hưởng lợi nhiều nhất từ nền kinh tế mới hiện tại thì cũng có khả năng gánh vác trách nhiệm đảm bảo cho mọi trẻ em Mỹ đều có cơ hội đạt được thành công tương tự. Điều có lợi là những người này biết tôi rất rõ; bốn chúng tôi đã cùng làm việc ở Springfield trong bảy năm trước đó và hàng tuần vẫn chơi bài poker mỗi khi diễn ra kỳ họp thượng viện bang.