Tóm lại, có ba điểm chung trong chương này mà độc giả cần nhớ. Có những cuốn vẫn mãi nằm ngoài tầm của bạn dù bạn có đọc giỏi đến đâu. Bạn sẽ không mất quá nhiều thời gian để có được thói quen đọc lướt.
Họ không biết các quy tắc đọc sách; không biết cách sắp xếp vốn tri thức của mình để giải quyết vấn đề. Câu hỏi đầu tiên về sự tiến bộ là Sự tiến bộ có diễn ra trong lịch sử không? và Có phải những thay đổi trong lịch sử loài người đều theo hướng tốt lên?. Tất nhiên, đọc phân tích cũng mang tính chủ động, nhưng khi đọc phân tích, bạn đã tự đặt mình vào mối quan hệ giữa trò với thầy.
Nói cách khác, mục đích của cấp độ này là cố gắng hiểu càng nhiều trong một khoảng thời gian ấn định trước - thường là một khoảng thời gian tương đối ngắn, thậm chí là quá ngắn để hiểu được mọi thứ được đề cập trong sách. Chúng được viết cho độc giả nói chung chứ không phải cho các chuyên gia về logic nên không đòi hỏi độc giả phải có năng lực logic đặc biệt. Với bất cứ cuốn sách hay bài báo nào, họ đều dành một lượng thời gian đọc như nhau.
Cả hai cách giải quyết vấn đề trên đều cho thấy bạn đã không thực hiện đúng yêu cầu cuốn sách đưa ra về việc đọc. Chúng tôi có thể cho bạn vài lời khuyên về phương pháp đọc tác phẩm văn học giả tưởng. Khi đó, bạn nên nhận thức rằng nhiệm vụ của bạn, với tư cách độc giả đọc đồng chủ đề, không chỉ là tự trả lời các câu hỏi bạn đã dày công tạo dựng nhằm làm sáng tỏ những ý kiến xoay quanh chủ đề và về chính chủ đề.
Hãy đọc tiểu sử như đọc sách lịch sử, hãy xem những cuốn tự truyện một cách ý nhị và đừng quên là không được tranh luận về cuốn sách cho tới khi đã hiểu cặn kẽ nội dung sách. Nhiều chuyên gia giáo dục thừa nhận việc dạy cách đọc cho trẻ em theo cách hiểu cơ bản nhất của từ đọc là vấn đề rất quan trọng. Sự ngu dốt thứ nhất là của những người mù chữ, nên không thể đọc được.
Nhưng nếu anh ta chưa hề có nghiên cứu nào về vấn đề này, có thể anh ta cũng chỉ hiểu biết bằng bạn. Người nghe nghiêm túc là người nhiệt tình và có trách nhiệm theo sát những gì được nói tới và ghi chú những khái niệm làm cơ sở. Nhưng điều này không phải lúc nào cũng đúng hoàn toàn.
Nhưng cách đọc này có thể không làm thoả mãn mong muốn của họ về sự kiện và nhân vật. Nhưng những câu hỏi phía trên cũng không thừa vì có rất nhiều yếu tố khoa học xã hội trong các cuốn tiểu thuyết đương đại, và cũng không ít yếu tố hư cấu trong một tác phẩm về xã hội học khiến chúng ta khó có thể phân biệt. Điểm cần nhấn mạnh ở đây là hai phương tiện này cần được sử dụng một cách thông minh và ở mức độ vừa phải vì hai lý do.
Chúng tôi không phản đối giải trí, nhưng chúng tôi nhấn mạnh là việc nâng cao kỹ năng đọc không song hành với đọc để giải trí. Ví dụ, nếu nhìn thấy Aristotle đi cùng một phiên dịch biết cả tiếng Anh hiện đại và tiếng Hy Lạp cổ, chúng tôi sẽ không thể hiểu nổi ông ta và ông ta cũng vậy. Nhưng cách sắp xếp này, mặc dù tạo nên cấu trúc xương sống của một cuốn bách khoa toàn thư, lại ẩn sau hình thức sắp xếp các dữ liệu theo trật tự bảng chữ cái.
Vì thuật ngữ là một trong những thành tựu hàng đầu của nghệ thuật viết và đọc, nên chúng ta có thể coi nó như nghệ thuật sử dụng từ ngữ một cách điêu luyện nhằm mục đích truyền đạt kiến thức. Họ cho rằng, niềm tin vào bổn phận như một quan niệm đạo đức có giá trị là điều phi thực tế. Chỉ khi nào bạn không thể hiểu được đúng ý tác giả, bạn mới cần thực hiện các bước tiếp theo.
Hai quy tắc trên cũng có thể được áp dụng để đọc bất cứ phần quan trọng nào hoặc đọc cả một cuốn sách mô tả. Do đó, nếu bạn muốn phản đối, dù ở giai đoạn nào của cuộc đàm luận, ít nhất bạn cũng nên hướng tới việc thống nhất ý kiến. Ví dụ, sau khi đọc hết Phần 2 cuốn sách này, nếu bạn nhất trí rằng rất đáng bỏ sức ra để đọc phân tích và chấp nhận coi các quy tắc đọc như một công cụ trợ giúp mục đích đó thì bạn phải bắt đầu đọc theo cách mà chúng tôi miêu tả.