Mặc dầu vậy, ông ta vẫn nhất định coi những giờ làm việc từ 10 giờ sáng đến 6 giờ chiều là khoảng thời gian chính trong ngày, còn 10 giờ trước và 6 giờ sau khoảng đó là phụ, chỉ như một đoạn mở và một đoạn kết vậy thôi. Bạn quên cả bạn bè cùng mệt nhọc, và buổi tối đó thấy thú vị làm sao. Thưa bạn, thì bạn cứ bắt đầu đi.
Nhưng dù giàu đến bậc nào, bạn cũng không thể mua lấy được một phút. Sau nầy, có dịp, tôi sẽ nói về văn chương. Đó, thái độ của thầy phải như vậy.
Trong việc quyết định hoặc thay đổi nguyên tắc và trong lúc hành động, sách giúp ta được nhiều việc. Và thưa bạn, có lẽ bạn là một thư kí công ty địa ốc, bạn ghét nghệ thuật, muốn bồi dưỡng tâm hồn bất diệt mà không thể yêu công việc thư ký của bạn được vì nó đáng chán lắm? Nhưng bạn cũng không có thể tiêu non thời gian được.
Có sao đâu? Tôi biết rằng bạn thưởng thức được âm nhạc, vì vậy các dàn nhạc mới lựa toàn những bản hay, bỏ hết những bản dở. Lý do không phải những tác phẩm trên không nghiêm túc mà vì: tiểu thuyết dở thì không nên đọc, còn tiểu thuyết hay thì làm cho ta đọc một mạch, nhanh như một chiếc thuyền con trôi theo dòng nước, và tới đoạn kết thì ta muốn hết hơi mà chẳng mệt nhọc chút nào. Nếu buổi sáng, bạn bước lên xe với cặp tạ để luyện bắp thịt hoặc trọn bộ Bách khoa mười cuốn để học thêm, thì người ta chú ý đến bạn ngay.
Bạn cho điều đó là tự nhiên phải không? Vậy thì tại sao bạn lại ngạc nhiên khi tôi bảo rằng mỗi ngày trung bình bỏ ra một giờ luyên trí, sẽ làm cho óc bạn hoạt động hăng hái lên luôn luôn? Nhưng những điều tôi nói về âm nhạc có thể áp dụng vào những nghệ thuật khác. Tới nơi ông thường phải đợi xe.
Tôi la lớn lên như vậy. Một thất bại, tự nó, có đáng kể gì đâu nếu nó không làm mất lòng tự tin. Sau cùng bạn lên giường, mệt phờ vì công việc ban ngày.
Mà công ty bắt ông đợi mỗi ngày 2 lần mỗi lần năm phút, chính là bắt ông chịu thiệt như vậy. Phần đông chúng ta không ra khỏi châu thành chúng ta ở, cũng không chịu kêu xe lại công ty du lịch hỏi giá tiền một cuộc du hành tới La Mecque. Bảo rằng trí óc bạn không thể tập trung vào một tư tưởng là không có căn cứ.
Về điểm đó, tôi không cho rằng một thất bại vẻ vang lại hơn một thành công nho nhỏ. Ở đây tôi chỉ muốn nhắc các bạn bẩm sinh không yêu văn rằng không phải chỉ có văn chương là nguồn độc nhất để hiểu biết. Chắc các bạn nói "Ông ấy muốn thuyết mình cách sống 24 giờ một ngày? Thì mình vẫn sống 24 giờ một ngày, có khó khăn gì đâu? Mình làm được hết thảy những việc muốn làm, lại còn dư thì giờ để dự các cuộc thi do các tờ báo tổ chức nữa.
Đó là một trong những câu mà ai nấy đều thuộc, đều biết giá trị, nhưng chỉ những người thông minh nhất mới đem áp dụng. Nhưng riêng về phần tôi thì không khi nào bạn bắt gặp tôi du lịch mà không mang theo Marc Aurele. Và bạn sẽ bỏ được thói quen cứ 11 giờ 15 là tự nhủ: "Tới lúc sửa soạn đi ngủ rồi".
Phần đông vì ráng làm nhiều quá mà bị tai hại. Nếu một người làm cho hai phần ba đời sống của mình tuỳ thuộc một phần ba còn lại, mà trong một phần ba này lại uể oải làm việc, thì làm sao hy vọng sống một cách đầy đủ được? Bảo rằng trí óc bạn không thể tập trung vào một tư tưởng là không có căn cứ.