Tôi có bàn chuyện với một nam thanh suốt buổi sớm mai về cuộc sống lục bình, ăn đầu đường ngủ xó chợ của em, em hay lộ vẻ buồn đăm chiêu thỉnh thoảng khóc sướt mướt. Con có nhớ mẹ không? Mẹ đâu dám làm gì nặng sợ con mệt. Ghen ác độc đến thế thì đàn bà giựt quán quân.
Nhiều bạn trai khác chân thành mà non kinh nghiệm, đem các điều phẫn uất của mình đối với thượng cấp, đem chương trình mình tính ở tương lai cho họ thông cảm họ liền đem cảm thông cho thượng cấp thế là thượng cấp in trí xấu, thù hại. Lý tưởng là mộng nhưng phải đi đến thực tế. Đem lý mà chọi với họ chỉ làm cho họ bất mãn thôi.
Mục đích của cuộc đời làm cho nó có giá trị ở ngay địa vị mà mình xây một cách lương thiện. trong cặp mắt sáng ngời hân hoan của bạn, tôi thấy hình ảnh của Thượng Đế, nguồn hoan lạc của vạn loài. Họ có một cơ cấu sinh lý mà của bạn gái chỉ giống dung dạng chung thôi.
Họ bất mãn vì cô kia xấu mà làm kiêu, còn cô khác đẹp lộng lẫy mà hung dữ. Song xét về tâm lý học, theo tôi sở dĩ từ xưa đến nay trong các địa hạt văn học, nghệ thuật, kỹ thuật, v. Nhà giáo dục phải có cặp mắt tinh nhuệ để nhận thấy những tâm hồn trai yếu đuối hầu giúp họ về chí dục.
Nhục tình xô đẩy họ đến nhục lạc. Họ không thể đáng quý phục được nếu bạn trai ăn mặc đúng thời trang mà nghèo nàn đứctính , ngu đần, lười biếng, đến đỗi sự nghiệp ở tương lai mờ mịt. Dại dột đem tâm tư tiết lộ cho kẻ xấu, đời họ hối hận thiên thu.
Ai ấy phải khác hơn là người trong gia đình. Bình tĩnh mà nghiệm xét xã hội, ta thấy đâu đâu cũng có những ngón tay của Satan nhúng vào gieo mầm ác. Những điều tôi vừa nói ở mục trên làm sáng tỏ thái độ bạn trai.
Tôi nói không đáng trách vì họ không được ai giáo dục về lương tâm đã đ ành mà còn bị cám dỗ làm những điều quấy bởi hoàn cảnh đói rét, bởi các gương mù xung quanh của kẻ đồng số phận. Nó hạ nhân cách của mình. Tôi muốn những nam thanh cùng nữ thanh có những cơ hội trong sạch giao thiệp để bồi bổ đứctính của nhau.
Coi chừng họ lấy thể thao, một môn nào đó làm lý tưởng duy nhất mà bỏ các công việc quan hệ chuẩn bị cho đoạn đời của họ. Người bạn trai vừa có đôi bạn một thời gian, có con, rồi trăm năm rủi ly trần, thường có những thứ tâm lý đặc biệt. Họ đến vạch màn kín đáo nhất của hang lòng, để người tri kỷ giải quyết cho những thắc mắc, nghi kỵ, khó khăn.
Tu đây là sự nhận thức sáng suốt về vũ trụ, về nhân sinh, sự tận hiến phải tự ý. Tôi thấy nền tiểu học nên nhất định luyện óc nhớ, nền trung học luyện trí hiểu mà đừng nên bắt học sinh học thuộc lòng và ở đại học hiểu là tối hệ rồi nhưng hiểu mà không nhớ thì cũng dốt. Tôi thấy lời phê phán nầy gắt quá.
Lúc nầy là con người tinh thần của họ qua một ngã quanh. Họ chỉ mới nghe con tim dào dạt. Lấy câu nầy của Marie Von Ebner Eschenbach làm bùa hộ thân: Bạn hãy là ông chủ của ý muốn bạn và làm đầy tớ của lương tâm bạn.